Mala Zarar Verme Suçu Ve Cezası
Mala zarar verme suçu taşınır ve taşınmaz mallarda işlenebilmektedir ve Türkiye’de en çok işlenen suçlardan bir tanesidir. Seçimlik hareket ile işlenebilen bir suçtur. Mala zarar verme suçu, genel kastla işlenen bir suçtur. Özel hareket etme amacını olmasının bir önemi bulunmaz. Suça konu olan malın ekonomik olarak bir değerinin olması gerekir. Ekonomik değeri olmayan çöp ya da kırık bir eşyaya verilen zarar, mala zarar verme suçunu oluşturmaz ancak kişi için manevi değeri olan mallara verilen zarar, mala zarar verme suçunu kapsar. Suç özgü bir suç değildir ve suçun faili herkes olabilmektedir aynı zamanda suçun mağduru da herkes olabilmektedir. Mala zarar verme suçundan dolayı zarar gören kişi suçun mağdurudur.
Suç işleme şekilleri şunlardır:
- - Yıkmak
- - Tahrip etmek
- - Yok etmek
- - Bozmak
- - Kullanılamaz hale getirmek
- - Kirletmek
- - Sahipli hayvana zarar vermek veya öldürmek
Manevi unsur suçun kasten mi yoksa taksirle mi işlendiği ile ilgilidir. Taksir failin yaptığı hareketi öngörmediği netice ile suç işlenmesi demektir, kast ise suçun isteyerek ve bilerek yapılması demektir. Mala zarar verme suçu kasten işlenebilen bir suçtur yani kişi isteyerek ve bilerek mala zarar verme suçunu işlemektedir.
Mala zarar verme suçunun cezası, 4 aydan 3 yıla kadar hapis ya da adli para cezasıdır.
Mala Zarar Verme Suçunun Nitelikli Halleri
Türk Ceza Kanunu’nun 152. maddesinde mala zarar verme suçunun nitelikli halleri düzenlenmiştir. Mala zarar verme suçunun daha ağır ceza gerektiren halleri şunlardır:
- - Kamu kurum ve kuruluşlarına ait bina, tesis veya diğer eşyalarda,
- - Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilen eşya ve tesislerde,
- - Devlet orman statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğunda,
- - Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesislerde,
- - Grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımda olan bina, tesis veya eşyalarda,
- - Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşyalarda,
- - Görevi sona erse dahi intikam almak amacıyla kamu görevlisinin zararına işlenmesindedir.
Kanunda belirtilen nitelikli hallerden birinin işlenilmesi halinde faile verilecek ceza, 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır.
Türk Ceza Kanunu’nun 152. maddesinin ikinci fıkrasında ise diğer nitelikli haller düzenlenmiştir:
- - Yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak,
- - Toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olunması,
- - Radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak işlenmesi halinde faile verilecek ceza bir katına kadar arttırılacaktır.
Türk Ceza Kanunu’nun 152. maddesinin üçüncü fıkrasında ise diğer nitelikli hal düzenlenmiştir:
- - Mala zarar verme suçu sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmeti geçici de olsa aksaması halinde verilecek ceza iki katına kadar arttırılacaktır.